"Καφέ αμάν", του Πάνου Πολυζωγόπουλου

«Καφέ αμάν»

Και ο πιο ανίδεος επισκέπτης στην Ελλάδα αντικρίζει τα ατελείωτα λουκέτα των καταστημάτων, ακούει παντού προβληματισμούς, οσμίζεται τα καυσόξυλα σε κάθε γειτονιά. Η κρίση επιστέφει τα πάντα.    

Υπάρχει όμως και ένας κλάδος που πραγματικά ανθεί! Σε όσες πόλεις ταξίδεψα τα Χριστούγεννα, όλοι οι δρόμοι κατακλύζονταν από cafe’. Πραγματικά, δεν πρέπει να έχει υπάρξει ξανά τέτοιος παροξυσμός στην Ελλάδα! Υπήρχαν τα video club το 80, οι τράπεζες το 90, τα καταστήματα κινητής τηλεφωνίας στα 00, αλλά τέτοιο μαζικό φαινόμενο δεν έχει ξανασυμβεί! Κάθε πλατεία, κάθε(πεζο)δρόμος, κάθε στοά, κάθε κόχη, στεγάζει μεταμοντέρνα καφενεία. Ο κόσμος θέλει να κάτσει κάπου για ώρα, φτηνά, να μοιραστεί τις ανησυχίες του, να ξεδώσει. Ο ιδιοκτήτης θα βγάλει κέρδος υπερτιμολογώντας ένα φτηνό προϊόν και θα εισπράξει μετρητά σε δύσκολες εποχές.

Καμία μομφή φυσικά για τους μεν και τους δε. Ίσα ίσα που τα καφενεία ανέκαθεν ήταν χώροι κοινωνικής αποσυμπίεσης και πολλά από αυτά έγραψαν ιστορία με τις διάσημες παρέες τους, την περίτεχνη διακόσμησή τους κτλ. Είναι απλώς που μέσα στον υπερπληθωρισμό των cafe’ αναδεικνύεται και η μελλοντική προοπτική μιας χώρας. Τόσοι άνθρωποι με δυνατότητες και πτυχία, στριμώχνονται επί ώρες στις καρέκλες να πιουν το καφεδάκι μιας (δι)εξόδου. Σχεδόν οι μισοί γίνανε καφετζήδες και οι άλλοι μισοί καφεπότες στην Ελλάδα (και στην Κύπρο). Δεν θέλω να ακούγομαι οπισθοδρομικός ή να αναπαράγω «μεγαλίστικες» κουβέντες, αλλά η σημειολογία των τόσων εκατοντάδων γεμάτων cafe’ φανερώνει μια χώρα που δεν προσφέρει στιβαρό παρόν και μέλλον. Και αλλιώς να το κοιτάξει κανείς, αν υπήρχαν δουλειές, ευκαιρίες, εργασιακή κινητικότητα, θα υπήρχε η ανάγκη να πλημμυρίσει κάθε πόλη με τόσα cafe’; Γιατί υπάρχει τέτοια «έκρηξη» τώρα; Γιατί κλείνουν συνέχεια εμπορικά καταστήματα και γίνονται cafe’; Τώρα ξαφνικά γίναμε πιο κοινωνικοί, εξωστρεφείς, μερακλήδες; Το σημαντικότερο: τα cafe’ γεμίζουν ΚΑΙ τις εργάσιμες ώρες.

Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Τα καφενεία φυσικά δεν είναι μόνο για τους αργόσχολους, αλλά ο άπειρος αριθμός τους, αντικατοπτρίζει πληθυσμό σε στασιμότητα, παραγωγικό χρόνο άπλετο, μετάλλαξη και περίσσευμα εργατικού δυναμικού, σωρεία πελατών. Δεν αναγάγαμε ξαφνικά σε τελετουργία ένα απλό ρόφημα, ούτε εντρυφήσαμε στα απόκρυφα μυστικά του. Απλώς, η χώρα στενάζει πίνοντας καφέ. Ελπίζω μόνο το φλιτζάνι να δείξει και κάτι καλό επιτέλους!

ΥΓ Η Κύπρος μετατρέπεται σταθερά κι αυτή σε «καφεχώρα».